SAWIRO: Bayaan Maanta kasoo baxay shirkii dib u eegista Dastuurka ee lagu Qabtay MUQDISHO
Isniin, Abriil 25, 2016 (HOL) — Kulan isugu jiray Wada-tashi iyo kala War-qaadasho una dhaxeeyay Wasaarada Arrimaha Dastuurka ee Xukuumada Federaalka Somalia & ururadda Bulshadda Rayidka ee Somalia oo socday 24-kii iyo 25-kii bishan ayaa lagu qabtay Waxaa Hotel SYL Muqdisho, kaasoo ay ka qayb-galeen 100-xubnood oo ka kala socday Ururrada Bulshada Rayidka; Puntalnd, Jubbland, Koonfur-galbeed, Galmudug, Hiiraan, Shabeellada dhexe, xubno ka socday gobolka Banaadir, Guddiga la socdka baarlamanka Soomaaliya ee dib-u-eegista Dastuurka Somalia, Guddiga Madax-bannaan ee dib-u-eegista iyo Hir-gelinta Dastuurka iyo xubno ka tirsan Qurbo-joogta Soomaaliyeed.
Sidoo kale, Kulanka ayaa waxay ujeeddadiisu ahayd; Xog La wadaagista Geeddi-socodka dib-u-eegista Dastuurka Somalia iyo ka Qayb-gelinta Ururrada Bulsadda Rayidka. Waxaa Furitaankiisii Goob-joog ka ahaa; Wasiirka Arrimaha Dastuurka Xukuumadda FS, Xuseen Maxamuud Sheekh Xuseen, Guddomiyaha Guddiga la socodka dib u eegista dastuurka ee Baarlamaanka Soomaaliya, Xildhibaanad Maryan Cariif Qaasim, Guddoomiyaha Guddiga Madaxa-Bannaan ee Dib u eegista iyo Hir-gelinta Dastuurka, Dr. Maxamed Daahir Afrax iyo xubno ka tirsan Guddiyadan. Kulankan ayaa ahaa kulankii labaad oo ay kasoo Qayb-galaan Ururdada Bulshada Rayidka ah ee ka kala yimid dhammaan Somalia laguna qabto Muqdisho. Qabashada kulankan wuxuu astaan u yahay sida xukuumadda Somalia ay uga go’antahay in dastuurka laga qayb-geliyo lagalana tashado dhammaan qaybaha kala duwan ee Bulshada Soomaaliyeed.
Kulankaan ayaa Waxaa soo Xiray Ra’iisul Wasaare ku- xigeenka Xukuumadda Federaalka Somalia, Maxamed Cumar Carte. Waxaana Ururrada Bulshada Rayidka ah oo la tashanaya Wasaarada Arrimaha Dastuurka soo jeedeeninayaan qodobada hoos ku xusan:
1. Waxaa si taxadar leh hoosta looga xariiqey in dib-u-eegista dastuurka iyo holwaha lagu wacyi galinayo Shacabka Soomaaliyeed noqoto mid ay hogaanka u hayaan Soomaalida si dastuurku u noqdo mid Soomaali leedahay.
2. In Wasaaradda Arimaha Dastuurka, Guddiga La socodka Baarlamaanka ee Dib-u-Eegista Dastuurka, Guddiga Madaxa Banaan ee Dib-u-Eegista iyo Hergelinta Dastuurka iyo Bulshada Rayidka ah ay ka wada-shaqeeyaan sidii dadweynaha loo gaarsiin lahaa geedi-socodka dib-u-eegista dastuurka.
3. Kulankan waxa uu hoosta ka xariiqayaa in la tixgeliyo Xauquuqda siyaasadeed ee Haweenka Soomaaliyeed.
4. Si loo helo kaadariin aqoon u leh baahinta dastuurka, waa in la tababaraa dad isugu jiro qaybaha kala duwan ee bulshada sida: haweenka, dhalinyarada, odayaasha-dhaqanka, culuma’udiinka, naafada iyo siyaasiyiinta.
5. Dastuurku waa in lagu qoraa Afka Soomaaliga, isla markaana uu wato sharaxaad si ay u sahasho in shacabka Soomaaliyeed uu si aad ah uga haqab beelo fahamkiisa.
6. Waa in ay hay’adaha dastuuriga ee dowladda federaalka ah ay ka tala-galiyaan ururada bulshada rayidka fariimaha lagu baahinayo aaladaha warfaafinta si looga hortago in uu dhasho ama abuurmo dareen dhib u keeni kara geedi-cosdka dib-u-eegista dastuurka.
7. Qaybaha ugu culus dib-u-eegista dastuurka waa arimaha quseeya siyaasadda, sidaas darteed waa in la qabto kulamo balaaran (town hall meetings) oo ay qayb ka yihiin urrurada Bulshada Rayidka ah oo lagu soo Bandhigayo qodobada siyaasadeed ee dastuurka iyo arrimaha xasaasiga. ah.
8. In bulshada rayidka ah, gaar ahaan ururada qaabaysan, ay noqdaan codkii u hadli lahaa dadweynaha.
9. In la isticmaalo aaladaha warfaafinata ee kala duwan ee maqalka, muuqaalka iyo internetka (social media) si ay dadweynuhu u fahmaan dastuurkooda
10. In fariimaha la gudbinayo loo adeegsado suugaanta laguna saleeyo dhaqanka Soomaaliyeed ee deegaankaas
11. Waan in bulshadda baahida gaarka ah leh sida naafadda muuqata iyo tan aan muuqan lagu tixgaliyo baahida ay qabaan isla markaana xuquudooda la sugo.
12. Hay’adaha caalamiga ah ee doonayo in ay caawiyaan xukuumadda Federaalka Soomaaliya, Dowlad-Gobaleedyadda iyo shacabka Soomaliyeed waa in ay mideeyaan xoogooda, taladooda, xiriirintooda, isla markaana ay si joogta ah ula shaqeeyaan kana tala qaataan hay’adaha dastuuriga ah ee u xilsaaran geedi- socodka dib-u-eegista dastuurka.
13. Maamuladda dalka ka jiraa waan in ay door muhim ah laga siiyo wadatshiga, dib–u-eegista iyo faafinta dastuurka.
14. Waxaan soo Dhowaynaynaa Shirweynaha Qaran ee Dib u eegista Dastuurka oo la isku raacay in Garoowe lagu qabto 25 May 2016, waxaan ka codsanaynaa Xukuumadda Federaalka Soomaaliya in si weyn loo tixgeliyo ka qaybgelinta urrurada Bulshada Rayidka ah Shirweynaha Qaran.
15. Si loo sahlo wadashaqaynta Wasaaradda Arimaha Dastuurka iyo Urrurada Bulshadu Rayidka waa in la joogteeyaa kulamada noocan ah.
Ugu dambeyn, Waxaan u mahad-celinaynaa dhammaan ka qayb-galayasha ka kala yimid Gobollada dalka oo dhan, qaban-qaabiyayaasha shirkan socday labada maalin iyo hay’adihii gacanta ka gastay inuu guul ku dhammaado.
Maxamed X. Xuseen, Hiiraan Online
[email protected]
Muqdisho, Soomaaliya
